Wybrane problemy pedagogiki rodziny (Family pedagogy – selected problems)

Praca dr Zofii Fraczek i dr Barbary Lulek zasługuje na uwagę każdego, kto zajmuje się podstawami pedagogiki, a zwłaszcza tą jej subdyscypliną, jaką jest pedagogika rodziny. Książka wpisuje się w wiele kontekstów, przy pomocy których możemy usiłować ją rozpatrywać. Wielość tych kontekstów świadczy sama przez się o wartości publikacji i jej swoistej „wielofunkcyjności”. Książka zawiera niezbędne elementy, które układają się w interesującą lekturę i studium. Układ treści podręcznika w szczególny sposób zdaje się wpisywać w bardzo interesujące ujęcie problematyki, które możemy określić jako antropologiczne, czyli antropologiczną pedagogikę rodziny, zwracając się do postaw wychowania, wynikających z lektury sytuacji człowieka i jemu najbliższego środowiska rodzinnego. W tym sensie nade wszystko trzeba podkreślić, że książka jest aktualna i zdaje się odzwierciedlać tendencję współczesnej myśli pedagogicznej (także w Polsce), która uświadamia sobie niemożność prowadzenia nie tylko pracy dydaktycznej i wychowawczej, lecz również budowania refleksji teoretycznej w każdej z dyscyplin i subdyscyplin pedagogicznych bez podłoża antropologicznego. Autorki książki, skupiając się zwłaszcza na fakcie wychowania w rodzinie i jej roli w życiu ludzkim, potrafiły skorzystać z tej interdyscyplinarności i podjęły wytrwałą analizę nie tylko podstawowych aspektów i problemów bezpośrednio związanych z obszarem swoich zainteresowań, lecz również dążyły do odzwierciedlenia tła społecznego i kulturowego swoich poszukiwań. Przedstawienie problemu, konstrukcja opracowania, stałe utrzymywanie się w rytmie dobrej narracji, wieloaspektowe wyczerpanie problematyki pozwalają stwierdzić, że książka stanowi dojrzały owoc poszukiwań Autorek oraz wartościowy wkład do budowania w Polsce współczesnej pedagogiki rodziny.   Z recenzji ks. dra hab. Mariana Nowaka, prof. KUL   Spis treści: Contents, Wstęp, Introduction, Rozdział I: Kształtowanie się pedagogiki rodziny jako dyscypliny naukowej (Zofia Frączek) – Uzasadnienia dla integracji wiedzy o rodzinie, Pedagogika rodziny jako subdyscyplina pedagogiczna, Specyfika wychowania w rodzinie, Zasady wychowania w rodzinie, Rozdział II: Znaczenie rodziny w życiu człowieka (Zofia Frączek) – Pojęcie rodziny – przegląd stanowisk, Przemiany funkcji i zadań rodziny, Potrzeby dziecka i jego wspieranie w rodzinie, Wspólnota rodzinna miejscem odkrywania wartości miłości, Rozdział III: Wychowawcza wartość rodziny (Zofia Frączek) – Przemiany ról rodzicielskich i ich wychowawcze konsekwencje, Wpływ postaw rodzicielskich i stylów wychowania w rodzinie na rozwój dziecka, Ocena wychowawczej działalności rodziny w jej wybranych typologizacjach, Specyfika i skuteczność metod wychowania w rodzinie, Dysfunkcjonalny system rodzinny jako środowisko wychowawcze, Rozdział IV: Współpraca szkoły z rodziną ucznia (Barbara Lulek) – Współdziałanie – współpraca – partnerstwo – dialog nauczycieli i rodziców, Dziedziny współpracy szkoły z rodziną, Tradycyjne i współczesne formy partnerstwa – współpracy – współdziałania rodziców z nauczycielami, Wybrane modele współpracy szkoły z rodziną i środowiskiem, Rozdział V: Uwarunkowania procesu diagnostycznego w rodzinie (Barbara Lulek) – Diagnoza rodziny jako podstawowego środowiska wychowawczego, Kryteria diagnozy rodziny, Diagnoza typologiczna i klasyfikacyjna środowiska życia dziecka, Przegląd metod, technik i narzędzi stosowanych w diagnozie rodziny, Zasady diagnozy w środowisku rodzinnym, Rozdział VI: Rodzina jako miejsce realizacji działań profilaktycznych (Barbara Lulek) – Poziomy i strategie działań profilaktycznych w rodzinie, Rola rodziny w procesie działań profilaktycznych, Sposoby opracowania programów profilaktycznych w rodzinie, Programy profilaktyczne kierowane ku rodzinie, Modele profilaktyki realizowane w środowisku rodzinnym, Zakończenie, Conclusion, Bibliografia, Spis tabel, Słownik ważniejszych pojęć.   Contents: Wstęp, Introduction, Chapter I: Family pedagogics as a scientific discipline – formation (Zofia Frączek) – Reasoning for family knowledge integration, Family pedagogics as a pedagogical subdiscipline, Specific character of family education, Rules of family education, Chapter II: Significance of a family in man’s life (Zofia Frączek) – Family concept – conceptions review, Changes in family function and duty, Supporting child in a family and child’s needs, Family union as a place of discovering love value), Chapter III: Educational value of a family (Zofia Frączek) – Parental role changes and their educational consequences, Parental attitude and family education styles – their influence on child’s development, Evaluating educational activity of a family in selected types, Family education methods – this specific character and effectiveness, Disfunctional family system as an educational environment, Chapter IV: Cooperation between school and student’s family (Barbara Lulek) – Cooperation – coworking – partnership – teachers and parents dialogue, School and family coworking fields, Parents and teachers – traditional and modern forms of partnership-coworking-cooperation, School, family and evrironment cooperation models, Chapter V: Conditioning of family diagnostic process (Barbara Lulek) – Diagnosing family as a basic educational environment, Family diagnosis criteria, Typological and classificational diagnosis of child’s living environment, Diagnosing family – the review of methods, techniques and tools, The rules of diagnosing in a family environment, Chapter VI: Family as a place of executing preventive activity (Barbara Lulek) –Preventive activities in a family – levels and strategies, Family role in preventive activities process, Family preventive program – ways of elaborating, Preventive programs directed to family, Preventive models exectuted in family environment, Zakończenie, Conclusion, Bibliography, Tables index, Glossary of main concepts.