Mimo wszystko książka!

Już po raz kolejny Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego uczestniczyło w Międzynarodowych Targach Książki w Krakowie. Tegoroczna 27. edycja odbyła się w dniach 24–27 października 2024 r., jak zwykle w hali EXPO Kraków.

Twarzą imprezy był urodzony w 1904 r. indywidualista i prowokator – Witold Gombrowicz, a mottem – jego słowa z utworu Operetka: „Zrzućcie maski! Zwykłymi stańcie się ludźmi!”. Dzisiejszy, pełen zmieniających się mód i ideologii, świat wtłacza ludzi w role i grupy społeczne, nakazuje podążanie za „tymi właściwymi” trendami, posiadanie odpowiednich poglądów. Nawet ludzie nauki niekiedy koncentrują się na modnych „izmach”, słowach kluczach, tematach i wynikach badań. Do tego wszystkiego dochodzi rozwój wirtualnej rzeczywistości, gdzie każdy może być tym, kim chce, i mówić to, co chce. Ponadto sztuczna inteligencja zaciera granice między światem człowieka, dziełem autora, a światem sztucznym, „nieludzkim”, tworem komputera. Ideą tegorocznych krakowskich targów był powrót do autentycznego „zwykłego” człowieka, twórcy i odbiorcy książki. Czytelnicze święto to nie tylko stoiska wydawnictw, instytucji kultury, firm, spotkania ze sławnymi postaciami. To przede wszystkim ludzie, których łączy miłość do książki, którzy przybyli na targi, bo chcą i lubią na nich być.

Krakowskie targi mogą pochwalić się stałym rozwojem. Liczby zwiększają się z roku na rok – w tym roku było około 56 tys. odwiedzających, 30 tys. widzów telewizji targowej, ponad 470 wystawców, ponad 800 autorów, ponad 600 akredytowanych dziennikarzy i twórców treści internetowych, organizatorzy zapewnili 900 spotkań, 900 godzin targowych wydarzeń, prezentacji, warsztatów. Chodząc po stoiskach, można było zaobserwować popularność literatury dla dzieci, młodzieży i dla kobiet, fantastyki oraz komiksów. Ogromnym zainteresowaniem cieszyły się też gry planszowe, z roku na rok jest ich coraz więcej na targach. Czytelnicy interesowali się dziełami obcojęzycznymi i przetłumaczonymi na język polski, pięknie wydanymi albumami i książkami popularnonaukowymi. Niekiedy ciężko było poruszać się między uliczkami pełnymi młodzieży i rodzin, przejście utrudniały kolejki po autograf. Chociaż od czasu do czasu słyszymy obawy, że papierowa książka zanika, to na targach można było zobaczyć, że nadal ma się świetnie!

24 października, w ramach targów, podczas uroczystej gali w Teatrze Ludowym w Krakowie ogłoszono laureata 27. Konkursu o Nagrodę im. J. Długosza. Został nim Piotr Pytlakowski. Jego książka Strefa niepamięci, wydana w Wydawnictwie Agora, opowiada o Holocauście na północno-wschodnich terenach Polski, relacjach polsko-żydowskich i dzisiejszym stosunku do historii i Zagłady.

Jak zwykle stoisko Uniwersytetu Rzeszowskiego odwiedzali przede wszystkim ludzie skoncentrowani na książkach naukowych. Czytelnicy pytali: „Co macie nowego z filozofii”?, „Jakie książki z archeologii ostatnio u Was wyszły”?, „Czy ten Profesor, co mnie kiedyś uczył, wydał coś nowego?”. W tym roku największym zainteresowaniem cieszyły się publikacje z matematyki i historii. Młodzi ludzie przeglądali zasoby naszej „taniej książki”, szukając konkretnych tematów, czegoś, co przyda im się w nauce. Przyszli do nas również stali bywalcy, przyjaciele z innych instytucji i wydawnictw. Nawet jeśli ktoś nie planował kupić książki, to chciał porozmawiać o Uniwersytecie Rzeszowskim, o rynku książki czy obecnych trendach w nauce.

Na Wydawnictwo UR czekają kolejne targi, a przede wszystkim nowe wyzwania. Podobnie jak wszystkie wydawnictwa musimy tworzyć książki atrakcyjne dla czytelnika i otwierać się na świat cyfrowy.

relacja Marta Wolańczyk