Status Saamów w państwach nordyckich w świetle międzynarodowych standardów

Książka nominowana do nagrody Stowarzyszenia Wydawców Szkół Wyższych „Gaudeamus”.
Rozstrzygnięcie konkursu odbyło się 26 października 2017 r. podczas 21. Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie.

Monografia zawiera wnikliwe analizy czynników wpływających na status zamieszkującej państwa Półwyspu Skandynawskiego społeczności Saamów – jedynego w Europie (poza terytorium Rosji) ludu rdzennego. Celem opracowania była odpowiedź na pytanie, czy i w jakim zakresie regulacje prawne odnoszące się do Saamów w państwach nordyckich odpowiadają standardom stworzonym przez społeczność międzynarodową dotyczącym ochrony praw ludów rdzennych. Badania ujmują zmiany położenia prawnego potomków pierwotnych mieszkańców północnych krańców Norwegii, Finlandii oraz Szwecji na tle dynamicznych procesów politycznych, ekonomicznych i społecznych zarówno w środowisku międzynarodowym, jak i we wnętrzu państw będących środowiskiem ich bytowania oraz w kontekście odradzania się świadomości etnicznej Saamów w XX stuleciu.

Spis treści

Wstęp

ROZDZIAŁ I

Ludy rdzenne na forum międzynarodowym

1. Działania ludów rdzennych na drodze do międzynarodowego uznania

2. Społeczność międzynarodowa wobec ludów rdzennych

2.1. Przedstawiciele szkoły prawa naturalnego wobec kolonializmu

2.2. Pozytywizm prawny wobec kolonializmu

2.3. Misja cywilizacyjna i system powierniczy

2.4. Prawa ludności rdzennej jako prawa człowieka

2.5. W stronę różnorodności kulturowej

2.6. Prawa ludności rdzennej jako odrębna kategoria

2.7. W stronę reprezentacji międzynarodowej

2.8. Od ludności do ludów

2.9. Dalsze prace nad deklaracją i stała reprezentacja ludów rdzennych na forum ONZ

3. Standardy ochrony praw ludów rdzennych

3.1. Zakres podmiotowy

3.2. Samostanowienie

3.3. Utrzymanie i rozwój kultury

3.4. Zachowanie i restytucja obszarów rdzennych

3.5. Rozwój społeczno-gospodarczy

3.6. Współpraca transgraniczna

3.7. Systemy i instytucje prawne

4. Podsumowanie

ROZDZIAŁ II

Emancypacja i współczesny status prawny Saamów w państwach nordyckich

1. Endo- i egzogenne przemiany sytuacji Saamów w okresie ekspansji państw na północ

1.1. Segregacja i asymilacja

2. Emancypacja Saamów

2.1. Odrodzenie Saamów w Norwegii

2.2. Odrodzenie Saamów w Szwecji

2.3. Odrodzenie Saamów w Finlandii

2.4. Transgraniczny i międzynarodowy wymiar emancypacji Saamów

3. Gwarancje szczególnego statusu Saamów w państwach nordyckich

3.1. Gwarancje statusu prawnego Saamów w Norwegii

3.3. Gwarancje statusu prawnego Saamów w Finlandii

4. Podsumowanie

ROZDZIAŁ III

Saamowie jako lud rdzenny

1. Gwarancje szczególnego statusu prawnego Saamów jako ludu rdzennego

1.1. Utrzymanie i rozwój kultury

1.2. Zachowanie i restytucja obszarów rdzennych

1.3. Rozwój społeczno-gospodarczy

1.4. Współpraca transgraniczna

1.5. Systemy i instytucje prawne

1.6. Samostanowienie

2. Realizacja ochrony prawnej Saamów jako ludu rdzennego

2.1. Utrzymanie i rozwój kultury

2.2. Zachowanie i restytucja obszarów rdzennych

2.3. Rozwój społeczno-gospodarczy

2.4. Współpraca transgraniczna

2.5. Systemy i instytucje prawne

2.6. Społeczne uwarunkowania statusu Saamów

3. Status Saamów w państwach nordyckich jako ludu rdzennego

3.1. Ochrona kultury wobec standardów międzynarodowych

3.2. Samostanowienie w świetle standardów międzynarodowych

3.3. Spodziewane przekształcenia w statusie Saamów

4. Podsumowanie

Zakończenie

Bibliografia

Akty prawne

– międzynarodowe

– wewnętrzne

Dokumenty i raporty

Orzeczenia

Netografia

Pozycje zwarte

Artykuły i rozdziały

Cytowane artykuły prasowe