Relacje kościelno-państwowe na przykładzie diecezji częstochowskiej. Dokumenty (1959–1961), tom 3

Trzeci tom dokumentów z Archiwum Kurii Metropolitalnej w Częstochowie obejmuje lata 1959–1961. W stosunkach Kościoła z państwem był to punkt zwrotny w związku z porzuceniem przez ekipę Władysława Gomułki krótkotrwałej liberalizacji. Zaostrzenie kursu antykościelnego objęło wówczas wiele płaszczyzn, a diecezja częstochowska ogniskowała wszystkie najważniejsze napięcia miedzy władzami kościelnymi a decydentami państwowymi. Dotyczyły one głównie budownictwa sakralnego, nauczania religii w szkołach publicznych, obciążeń finansowych duchownych i instytucji kościelnych oraz poboru alumnów do służby wojskowej. Wszystkie restrykcje zmierzały do realizacji generalnego kierunku polityki wyznaniowej, jakim była laicyzacja życia społecznego w Polsce. Edytowane w sposób chronologiczny dokumenty obrazują problemy, z którymi borykali się: biskup ordynariusz, biskupi pomocniczy, wikariusze generalni, kanclerz, notariusz wraz z całym duchowieństwem diecezjalnym, a także przedstawicielami zakonów męskich i żeńskich. Roczne plany budownictwa sakralnego i kościelnego przygotowane przez Kurie Diecezjalna w Częstochowie nie były akceptowane przez władze województw katowickiego i łódzkiego. W konsekwencji rosła presja zainteresowanych społeczności, by realizować tego rodzaju inwestycje bez zezwoleń organów państwowych. Liczne napięcia dotyczyły tez ingerencji władz PRL w decyzje personalne biskupa, a przede wszystkim utrudnień w prowadzeniu przez Kościół działalności duszpasterskiej.
dr hab. Ryszard Gryz, prof. UJK

Spis treści

Uwagi historyczno-prawne

Wykaz skrótów

Dokumenty

od Nr 1: 1959 styczeń 19, b.m. – Pismo ks. Stanisława Zimorowicza do Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach w sprawie zezwolenia na budowę gmachu częstochowskiej Kurii Diecezjalnej przy al. NMP w Częstochowie
. . .
do Nr 188: 1961 grudzień 30, Zawiercie – Prośba parafii rzymskokatolickiej w Zawierciu do Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach o zezwolenie na budowę kaplicy i budynku parafialnego

Bibliografia

Indeks osób

Indeks nazw geograficznych

Aneks