Obowiązki informacyjne w gospodarce jako element zwiększania konkurencji

Tematyka książki ukazuje czytelnikowi wiele oryginalnych i nowatorskich rozwiązań odnoszących się do informowania, które mogą usprawniać lub zwiększać przejrzystość informacyjną w Polsce, ale też w każdej administracji publicznej, a przede wszystkim w działalności gospodarczej. Autor w części teoretycznie, a następnie praktycznie dowodzi, iż zadaniem państwa jest zapewnienie jawności publicznej znacznie wyższego stopnia niż w stanie obecnym. Jedną z dróg tworzenia takiej jawności jest rozszerzanie i udoskonalanie obowiązków informacyjnych. Autor wskazuje, jak zreformować w polskim prawie procesy informowania, aby doprowadzić do równego, a przede wszystkim realnego dostępu do użytecznych informacji gospodarczych i na ich bazie wytworzyć wiedzę rynkową w społeczeństwie. Monografii naświetla ważne pojęcia i procesy informowania w gospodarce oraz wskazuje liczne instrumenty prawne i pozaprawne wspierające tworzenie doskonałości informacyjnej w prawie informacyjnym.

Spis treści:
Wstęp
1. Uzasadnienie przedmiotu, zakresu badań, tezy pracy
2. Generalne cele pracy
3. Metodologia badań
3.1. Ogólne zasady badawcze
3.2. Odniesienia do doktryny i literatury, wykaz ważniejszych problemów związanych z obowiązkami informacyjnymi
3.3. Stan badań nad prawem informacji
4. Ograniczenia i rozszerzenia zakresu badań
5. Generalny przegląd poszczególnych części pracy
CZĘŚĆ I: Ustalenie podstawowych pojęć związanych z procesami informacyjnymi i zjawiskiem konkurencji
Rozdział I. Uwagi wstępne do części I
1.1. Zasady ustalania pojęć
1.2. Definicje legalne w świetle „Zasad techniki prawodawczej”
Rozdział II. Ustalenie pojęcia informacji i pojęć zbliżonych
2.1. Poszukiwanie uniwersalnego pojęcia informacji
2.2. Pojęcie informacji w ujęciu pragmatycznym
2.3. Informacja a pojęcie danych i wiedzy
2.4. Klasyfikacja pojęciowa informacji ze względu na zróżnicowanie
2.5. Prawne pojęcia związane z informacją
2.6. Wpływ dyscyplin prawa na treść informacji prawnej i prawniczej w systemach informacyjno-wyszukiwawczych
2.7. Ustalanie pojęcia informacji poprzez jej cechy
2.8. Ustalanie znaczenia terminu – obowiązki informacyjne
Rozdział III. Pojęcia związane z dokumentami i bazami danych
3.1. Pojęcie dokumentu, nośnika dokumentu
3.2. Pojęcie i rodzaje baz danych
Rozdział IV. Ustalanie pojęciowe konkurencji i jej determinantów
4.1. Ewolucja definiowania konkurencji
4.2. Czynniki oddziałujące na konkurencję
Rozdział V. Ustalanie pojęcia towaru i rynku właściwego
5.1. Ustalenie pojęcia towaru
5.2. Pojęcie rynku właściwego
Rozdział VI. Ustalanie pojęcia społecznej gospodarki rynkowej i jej determinantów
6.1. Składniki kierujące SGR
6.2. Proces tworzenia SGR
6.3. Przegląd działalności związanych z realizowaniem funkcji SGR
Rozdział VII. Podsumowanie części I
7.1. Podstawowe pojęcia związane z informacją
7.2. Nowe pojęcie konkurencji jako stanu inicjowanego informacjami
CZĘŚĆ II: Generalne dyrektywy przekazu informacji w prawie gospodarczym. Przegląd zasad, funkcji i celów tworzących dyrektywy informowania w prawie gospodarczym
Rozdział I. Uwagi wstępne do części II
Rozdział II. Zasady w procesie informowania
2.1. Pojęcie zasad
2.2. Zasady prawne jako element stabilizacji procesów informacyjnych
2.3. Zasada SGR jako proces tworzenia wiedzy rynkowej
2.4. Zasada kompleksowości informacyjnej
2.5. Zasada profesjonalnego informowania
2.6. Zasada ustalania stopnia przygotowania odbiorcy i jego zdolności odbiorczych w zakresie przekazywanej informacji
Rozdział III. Funkcje informowania
3.1. Pojęcie funkcji i ich ogólna charakterystyka w zakresie, jaki wynika z obowiązków informacyjnych w prawie gospodarczym
3.2. Funkcja uspołeczniania obywateli poprzez procesy informacyjne (w ramach SGR)
3.2.1. Ogólna charakterystyka SGR
3.2.2. Ważniejsze obszary realizowania zasady uspołeczniania poprzez informowanie
3.3. Funkcje aksjologiczne w procesach informacyjnych
3.3.1. Metody ustalania wartości w procesach informacyjnych i ich analiza
3.3.2. Funkcja uelastyczniania informacji poprzez klauzule generalne
3.3.3. Wartości ekonomiczne w aksjologii
3.3.4. Poszukiwanie nowych wartości w sferze pozaprawnej, np. praw cudzych
3.4. Funkcja informacyjna
3.5. Funkcja ewidencyjna
3.6. Funkcja rejestrowa
3.7. Funkcja konsultacyjna
3.8. Funkcja tworzenia polityk, prognozowania i planowania
3.9. Funkcja gwarancyjna
3.10. Funkcja prewencyjn
3.11. Funkcja kreująca
3.11.1. Zasady ogólne
3.11.2. Kreowanie samoświadomości
3.11.3. Kreowanie statusu prawnego
3.12. Funkcja korygująca
3.13. Funkcja manipulacyjna
3.14. Funkcja kontrolna
3.15. Funkcja tworzenia dyskursu
3.16. Funkcja ratingowa
3.17. Funkcja komunikacji i dialogu
3.17.1. Pojęcie komunikacji i dialogu
3.17.2. Formy prawne przewidziane dla dialogu
3.18. Funkcja monitorowania
3.19. Funkcja normotwórcza
Rozdział IV. Cele informowania
4.1. Ustalanie celów informowania w regulacjach prawnych
4.2. Wypełnianie zobowiązań państwa zawartych w Konstytucji i regulacjach prawnych
4.3. Podnoszenie poziomu konkurencyjności
4.4. Ograniczanie naruszeń prawa
4.5. Wdrażania nowych norm
4.6. Tworzenie wiedzy
4.7. Tworzenie relacji partnerskich z organami władzy publicznej
4.8. Tworzenie przejrzystości i jawności
4.9. Opracowywanie wskaźników i przekazów giełdowych
Rozdział V. Podsumowanie części II
5.1. Szczególna rola zasad, funkcji i celów jako determinantów jakości informowania
5.2. Wadliwość wypełniania zasady SGR
5.3. Ocena odwoływania się do klauzul generalnych
5.4. Odwoływanie się do wartości jako element poprawy procesów informowania
5.5. Ustalanie informowania zgodnie z funkcjami aktu prawnego
5.6. Ustalanie normatywnych celów do realizacji właściwego informowania
5.7. Nowe podejście do badań świadomości prawnej
CZĘŚĆ III. Normatywne wskazania w zakresie tworzenia i udostępniania informacji
Rozdział I. Uwagi wstępne do części III
1.1. Ustalanie zasad doboru norm tworzących wskazania
1.2. Zakres adaptacji dyrektyw przekazu informacji z innych regulacji prawnych
Rozdział II. Normy zasad tworzenia prawa jako determinanty procesu informacyjnego
2.1. Uwagi wstępne
2.2. Ważniejsze etapy procedury informacyjnej w procesie prawodawczym
2.3. Działania przygotowawcze
2.4. Działania w zakresie kompletności ujęcia regulacyjnego, kwestie językowe
2.5. Dyrektywy w zakresie treści uzasadniania
2.6. Usytuowanie poszczególnych informacji
2.7. Wskazania ZTP w zakresie przepisów ogólnych
2.8. Wskazania ZTP co do przepisów szczegółowych
2.9. Wskazania ZTP w przejrzystości informacyjnej
2.10. Wskazania z zakresu systematyki
2.11. Tworzenie wyjątków w ZTP
2.12. Klauzule generalne
2.13. Zasada systemowej zmiany
2.14. Odesłania do prawa UE
Rozdział III. Europejski Kodeks Dobrej Praktyki Administracyjnej jako prawne źródło określające katalog zasad wzmacniających jakość działań informacyjnych
3.1. Uwagi ogólne o KDPA
3.2. Wzorcowe zasady informowania
3.3. Wzorcowe standardy etyczne
Rozdział IV. Obowiązki w zakresie dostępności cyfrowej podmiotów publicznych
4.1. Uwagi ogólne o dostępności cyfrowej
4.2. Wykaz obowiązków podmiotów publicznych
4.3. Szczególne uprawnienia jednostek organizacyjnych samorządu terytorialnego będących jednostkami sektora finansów publicznych oraz gminnych osób prawnych
4.4. Deklaracja dostępności
4.5. Minister właściwy ds. informatyzacji w ramach nadzoru
4.6. Prawo żądania dostępu
4.7. Wyjątki w zakresie zapewnienia dostępności cyfrowej
Rozdział V. Zasady tworzenia informacji naukowych i pozyskiwania źródeł o zdarzeniach w oparciu o dobre praktyki w badaniach naukowych i kodeksy etyczne
5.1. Uwagi ogólne o dobrych praktykach w nauce
5.2. Zapobieganie manipulacji informacjami
5.3. Tworzenie kilku poziomów kontroli wiarygodności
Rozdział VI. Podsumowanie części III
6.1. Ustalenie znacznej uniwersalności norm informacyjnych
6.2. Klauzule generalne jako element elastyczności
6.3. Zasada informowania w sytuacjach systemowej zmiany
6.4. Prezentacja alternatywnych rozwiązań
6.5. Standardy informacyjne z KDPA
6.6. Zapewnienie funkcjonalności, kompatybilności, postrzegalności i zrozumiałości stron informacyjnych
6.7. Prewencyjne sprawdzanie informacji
6.8. Zapewnienie niezależności podmiotom oceniającym
6.9. Ograniczenie oddziaływań ubocznych przez określone grupy informujących
CZĘŚĆ IV. Ewolucja i źródła ważniejszych obowiązków informacyjnych w sferze gospodarczej
Rozdział I. Uwagi wstępne do części IV
1.1. Ustalenie etapów w historycznym ujęciu ewolucji obowiązków informacyjnych
1.2. Ważniejsze przesłanki badania ewolucji obowiązków informacyjnych
Rozdział II. Historyczne i aktualne uwarunkowania istnienia w Polsce powszechnej luki informacyjnej
2.1. Historyczne uwarunkowania
2.2. Aktualne determinanty tworzenia jawności dostępu do informacji gospodarczej i publicznej
Rozdział III. Trzy etapy rozwoju prawa do informacji w prawie gospodarczym
3.1. Uzasadnienie podziału etapowego
3.2. Etap I w rozwoju prawa udostępniania informacji gospodarczych (1990–1998)
3.3. Etap II w zakresie rozwoju prawa udostępniania informacji gospodarczej (1999–2010)
3.4. Etap III w zakresie rozwoju prawa udostępniania informacji gospodarczej (2011–2019)
3.5. Ewolucja zmian w KRS
3.6. Najnowsze obowiązki informacyjne z ustawy z 25 lutego 2016 r. o wykorzystywaniu informacji sektora publicznego i innych regulacji
Rozdział IV. Ewolucja prawa w zakresie dostępu do informacji publicznej
4.1. Przesłanki uzasadniające tworzenie prawa w zakresie dostępu do informacji publicznej
4.2. Ramy prawne w zakresie dostępu do informacji publicznej po Traktacie z Maastricht i amsterdamskim
4.3. Polskie źródła prawa do informacji publicznej
4.4. Ewolucja tworzenia repozytorium informacji publicznej
4.5. Dwa rodzaje informacji publicznej
Rozdział V. Regulacje pozagospodarcze wspierające procesy informacyjne
5.1. Uwagi wstępne, prezentacja zakresu analiz
5.2. Ustawa o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych
5.3. Ewolucja wybranych norm w ustawie z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim jako wspieranie prawa informacyjnego
5.4. Ewolucja prawa karnego w zakresie ochrony informacji
Rozdział VI. Podsumowanie części IV
6.1. Uwagi co do jakości informowania
6.2. Rozszerzanie podmiotowe w zakresie informowania
6.3. Przykłady doskonałości informacyjnej
6.4. Instrumenty do upraszczania procesów informacyjnych
CZĘŚĆ V: Podmioty wykonujące obowiązki informacyjne
Rozdział I. Uwagi wstępne do części V
Rozdział II. Grupy podmiotów w SGR i ich rola w obowiązkach informacyjnych
2.1. Ustalenie sposobu wyznaczenia grup podmiotów
2.2. Społeczeństwo
2.3. Przedsiębiorcy
2.4. Podmioty publiczne, np. bazy publiczne i bazy podmiotów regulujących
Rozdział III. Wyspecjalizowane podmioty informujące działające w formie rejestrów – ogólna charakterystyka
3.1. Uwagi wstępne
3.2. Podziały rejestrów
3.3. Rola rejestrów w zakresie zwiększania przejrzystości informacyjnej
3.4. Ogólne normy prawa rejestrowego
3.5. Przykłady wyspecjalizowanych rejestrów podmiotów gospodarczych i innych jednostek
Rozdział IV. KRS jako wyspecjalizowany podmiot informujący – ogólna charakterystyka
4.1. Struktura podmiotów prowadzących KRS
4.2. Centralna Informacja Krajowego Rejestru Sądowego
4.3. Zasada jawności w KRS
4.4. Zasada domniemania prawdziwości danych wpisanych do Rejestru
4.5. Zasada jawności i prawdziwości KRS w praktyce
4.6. Obowiązki nadzorcze nad prawdziwością wpisów
4.7. Współpraca KRS z innymi instytucjami
4.8. Instrumenty nadzoru nad procesami prawdziwości informacji w KRS poprzez postępowania przymuszające i wykreślenia z urzędu
4.9. Wyznaczenie kuratora dla osób prawnych niewykonujących obowiązków rejestrowych w zakresie zgłaszania obowiązkowych informacji do KRS
Rozdział V. Zorganizowane instytucje informujące pozarejestrowe i ich ogólna charakterystyka
5.1. Ogólny przegląd form organizacyjno-prawnych instytucji pozarejestrowych w postaci publicznych baz, portali informacyjnych, repozytoriów, agencji ratingowych
5.2. Centralne Repozytorium Informacji Publicznej (CRIP)
Rozdział VI. Podsumowanie do części V
6.1. Uwagi o nowych koncepcjach SGR
6.2. Wspólne cechy SGR
6.3. Działalność komercyjnych podmiotów informacyjnych
6.4. Korzyści z udostępniania informacji
CZĘŚĆ VI. Obowiązki informacyjne przedsiębiorców
Rozdział I. Uwagi wstępne do części VI
Rozdział II. Podstawowe obowiązki informacyjne związane z oznaczaniem przedsiębiorcy i zgłaszaniem podejmowania działalności gospodarczej
2.1. Przegląd istotnych rejestrów dla przedsiębiorców
2.2. Zarys obowiązków informacyjnych od przedsiębiorców kierowanych wy-łącznie do podmiotów publicznych
Rozdział III. Zgłaszanie informacji przez przedsiębiorców do KRS
3.1. Przedsiębiorcy i inne podmioty wprowadzające informacje do KRS
3.2. Procedura wpisu do KRS
3.2.1. Zasady podstawowe
3.2.2. Uzyskiwanie numerów NIP i REGON, terminy wprowadzania wniosku
3.2.3. Informacje o dłużnikach niewypłacalnych
3.2.4. Wpis o zawieszeniu/wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej
3.2.5. Ważniejsze wezwania sądu rejestrowego, postępowanie przymuszają-ce, wykreślenia z urzędu
3.2.6. Obowiązki informacyjne w oświadczeniach pisemnych podmiotów wpisanych do Rejestru
Rozdział IV. Wykaz rejestrów i ich podstawowe dane
4.1. Ogólna charakterystyka rejestrów w KRS
4.2. Rejestr przedsiębiorców – ogólne zasady
4.3. Przykłady szczególnych informacji charakteryzujące specyfikę przedsiębiorstwa zagranicznego i towarzystw ubezpieczeniowych
4.4. Dział drugi rejestru przedsiębiorców – dane o organach reprezentujących
4.5. Informacje w dziale trzecim rejestru przedsiębiorców
4.6. Dział czwarty rejestru przedsiębiorców – dane o zaległościach podatkowych i finansowych oraz zabezpieczeniach wierzytelności
4.7. Dział piąty rejestru przedsiębiorców – dane o kuratorach i dział szósty – dane o likwidacji
4.8. Rejestr stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej
Rozdział V. Rejestr dłużników niewypłacalnych (przepisy zostaną uchylone 1 grudnia 2020 r., a rejestr ten zastąpiony zostanie przez Krajowy Rejestr Zadłużonych)
5.1. Wpisy z urzędu i na wniosek
5.2.Wykreślenie wpisów z rejestru dłużników niewypłacalnych
5.3. Postulaty reformowania RDN
Rozdział VI. Krajowy Rejestr Zadłużonych
6.1. Ogólna charakterystyka rejestru
6.2. Wykaz informacji prezentowanych przez Krajowy Rejestr Zadłużonych
Rozdział VII. Obowiązki informacyjne przedsiębiorców dla konsumentów
7.1. Uwagi ogólne
7.2. Ogólna charakterystyka obowiązków informacyjnych w ustawie o prawach konsumenta
7.3. Ocena instytucji udostępniania informacji dla konsumenta i sugestie dalszych reform
Rozdział VIII. Podsumowanie części VI
8.1. Uwagi krytyczne i postulatywne w zakresie KR
8.2. Uwagi krytyczne i postulatywne w zakresie UPK
8.3. Kompleksowe podsumowanie prawa związanego z obowiązkami informacyjnymi
CZĘŚĆ VII. Wykaz ważniejszych wniosków
1. Zakres wniosków ujętych w przeglądzie
2. Wnioski odnoszące się do pojęć związanych z informacją
3. Prezentacja wniosków odnoszących się do dyrektyw generalnych właściwego informowania
4. Wnioski odnoszące się do normatywnych dyrektyw informowania
5. Wnioski w zakresie oceny ewolucji i źródeł prawa obowiązków informacyjnych
6. Wnioski w zakresie podmiotów związanych z obowiązkami informacyjnymi
7. Wnioski w zakresie prawa obowiązków informacyjnych przedsiębiorców
Zakończenie
Bibliografia