Polskie pieśni religijne. Aspekty językowe i kulturowe

Książka otrzymała wyróżnienie w Jubileuszowym 25 Konkursie Stowarzyszenia Wydawców Katolickich Feniks 2022 w kategorii: muzyka chrześcijańska klasyczna.

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie
CZĘŚĆ PIERWSZA
USTALENIA METODOLOGICZNE, MATERIAŁ
Rozdział wstępny. Problematyka badawcza, przebieg badań, materiał
1. Cel pracy, metody badawcze
2. Badany materiał
3. Uściślenia definicyjne, porządkowanie terminów
4. Polskie pieśni religijne
5. Stan badań nad językiem religijnym i pieśniami
6. Układ rozprawy
CZĘŚĆ DRUGA
STUDIA SZCZEGÓŁOWE
Rozdział I. Polskie pieśni adwentowe
1. Polski Adwent
2. Podział pieśni adwentowych
3. Wielkie antyfony adwentowe
Rozdział II. Pieśni na Boże Narodzenie
1. Kilka uwag o kolędach i pastorałkach
2. Radość w polskich kolędach i pastorałkach
Rozdział III. Pieśni na Wielki Post
1. Utwory krótsze
2. O Krwi najdroższa
3. Ogrodzie Oliwny
4. Gorzkie żale
Rozdział IV. Pieśni na Wielkanoc
1. Uwagi ogólne
2. Analiza pieśni Chrystus z martwych wstał jest
3. Exultet – wspaniały hymn wielkanocny
Rozdział V. Nieszpory po polsku
1. Uwagi wstępne
2. Psalmy
3. Uwagi o Nieszporach po polsku
Rozdział VI. Godzinki o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny
1. Uwagi wstępne
2. Tytuł i kompozycja dzieła
3. Uwagi o treści
4. Kształt artystyczny Godzinek
Rozdział VII. Polskie pieśni za dusze zmarłych
Rozdział VIII. Suplikacje
1. Uwagi wstępne
2. Przed oczy Twoje, Panie
3. Prośba o pokój
4. Święty Boże! Święty Mocny!
5. Królu, Boże Abrahama
CZĘŚĆ TRZECIA
OGÓLNE SPOJRZENIE NA POLSKIE PIEŚNI RELIGIJNE
Rozdział IX. Kształt poetycki polskich pieśni religijnych
1. Uwagi wstępne
2. Analiza materiału
Rozdział X. Ekspresywność polskich pieśni religijnych
1. Ekspresywność, emocjonalność w pieśniach
2. Ekspresywność wyrażana przez znak interpunkcyjny oznaczający emocję – !
3. Emocjonalny zwrot do adresata, emocjonalne nazwanie drugiej osoby
4. Ekspresywność wyznaczana przez przymiotniki
5. Ekspresywność przysłówków
6. Ekspresywność realizowana przez wykrzyknienia
7. Ekspresywność wyznaczana przez pytania retoryczne
8. Ekspresywność wyznaczana przez partykuły
9. Ekspresywność powtórzeń
10. Ekspresywność jako wynik zabiegów słowotwórczych
11. Emocjonalność w pieśniach typu witaj
12. Emocjonalność eksplicytna
12.1. Radość
12.2. Smutek, ból, żal
12.3. Miłość
Rozdział XI. Polskie pieśni religijne jako akty mowy
1. Uwagi wstępne
2. Akty uwielbienia Boga, pochwalenia świętych Pańskich
3. Akty prośby
4. Akty dziękczynienia
5. Akty konstatacji teologicznej
6. Akty skruchy
Rozdział XII. Leksemy oznaczające imię Boga w polskich pieśniach religijnych
1. Uwagi wstępne
2. Nazwania Boga
3. Wariant Bóg
4. Wariant Bóg Ojciec
5. Wariant Stworzyciel, Stwórca
6. Wariant Sędzia
7. Warianty Jezus, Chrystus
8. Warianty Syn Boży, Wcielone Słowo, Zbawiciel, Odkupiciel, Baranek, Baranek Boży, Kapłan
9. Wariant Duch Święty
10. Wariant Trójca Święta
11. Wariant Pan
12. Wariant Król
13. Wariant Imię + dopełnienie
14. Warianty okazjonalne: Pasterz, Serce Jezusa, Chleb, Ciało, Krew, Lekarz, Hostia, Najświętszy Sakrament
15. Wariant Światłość
Rozdział XIII. Tytuły Matki Bożej
1. Uwagi wstępne
2. Maryja w dziejach kultury i religijności polskiej
3. Zwrot do drugiej osoby – tytułowanie Maryi
3.1. Maryja (Maria) – nominacja podstawowa
3.2. Deskrypcje Matka, Dziewica, Panna
3.3. Warianty Królowa, Pani
3.4. Wariant Niepokalana
3.5. Wariant Madonna
3.6. Warianty od miejsca sanktuarium
3.7. Warianty poetycko-biblijne
4. Intensywa, przydawki określające
5. Językowe i pragmatyczne aspekty użycia analizowanych tytułów
Rozdział XIV. Wartości i antywartości w polskich pieśniach religijnych
1. Wartości, wartościowanie w języku
2. Analiza materiału
Rozdział XV. Podmiot literacki w polskich pieśniach religijnych
1. Podmiot śpiewający
2. Metatekstowe uwagi podmiotu o śpiewie
Rozdział XVI. Łacina w dwóch wydaniach Śpiewnika kościelnego
Rozdział XVII. Uwagi o wybranych leksemach w polskich pieśniach religijnych
1. Leksem łaska
2. Leksem chwała
Zakończenie
Bibliografia
Wykaz skrótów
Summary