Kapitał intelektualny w księgach rachunkowych oraz sprawozdawczości przedsiębiorstwa

Pierwszy autorski podręcznik obejmujący swym zakresem kapitał finansowy, kapitał intelektualny, kapitał relacyjny oraz metodykę ujmowania ich na kontach księgowych, a następnie w sprawozdawczości przedsiębiorstwa. Dominujący obecnie paradygmat rachunkowości skoncentrowany na kapitale finansowym charakterystyczny dla tradycyjnego kapitalizmu uniemożliwia przedstawianie w sprawozdaniu finansowym istoty przedsiębiorczości bazującej na kapitale intelektualnym. Dlatego powstawaniu gospodarki opartej na wiedzy towarzyszy zadziwiający paradoks: przedsiębiorstwa bazujące na kapitale intelektualnym ujawniają w swoich bilansach wyłącznie kapitał finansowy. Coraz szersze grupy interesariuszy innowacyjnych przedsiębiorstw kwestionują wartość informacyjną tak sporządzanych sprawozdań. Ponadto w literaturze z zakresu nauk ekonomicznych twierdzi się, że najważniejszym zasobem przedsiębiorstwa jest aktualnie kapitał intelektualny, choć od ponad 500 lat bilanse przedsiębiorstw prezentują tylko i wyłącznie zbywalny majątek oraz równoważący go kapitał finansowy. Współczesna rewolucja kapitału intelektualnego sprzyja zatem nowatorskim nurtom nauk o finansach, które proponują rozbudować zakres bilansów przedsiębiorstw o kategorie kapitałów niefinansowych. Właśnie ten podręcznik pokazuje, jak to zrobić od podstaw.

Spis treści
Od autora
Wstęp
Część I. Kapitał intelektualny jako klucz do nowej ekonomii
Rozdział 1. Rewolucja kapitału intelektualnego
1.1. Kapitał finansowy a rozwój tradycyjnej gospodarki kapitalistycznej
1.2. Kapitał intelektualny oraz pojęcia bliskoznaczne w świetle literatury
1.3. Nowy model łańcucha tworzenia wartości
1.4. Jednostka edukacji zawodowej jako generator kapitału intelektualnego
Rozdział 2. Postindustrialne społeczeństwo i gospodarka
2.1. Wykwalifikowany pracownik jako mikropodmiot w gospodarce opartej na wiedzy
2.2. Kapitał intelektualny jako kryterium stratyfikacji społecznej
2.3. Przedsiębiorstwo bazujące na wiedzy oraz jego interesariusze
Rozdział 3. Kapitał intelektualny a formy prawne przedsiębiorczości
3.1. Indywidualni przedsiębiorcy
3.2. Spółki osobowe
3.3. Spółki kapitałowe
Część II. Podstawy rachunkowości z uwzględnieniem kapitału intelektualnego
Rozdział 4. Elementy teorii rachunkowości
4.1. Aksjomatyka teorii rachunkowości
4.2. Układ równań postindustrialnej teorii rachunkowości
4.3. Reguły metodyczne oraz funkcje rachunkowości
4.4. Rachunkowość a zarządzanie
4.5. Transformacja kapitału intelektualnego w kapitał finansowy
Rozdział 5. Prawdziwy i rzetelny obraz przedsiębiorstwa bazującego na wiedzy
5.1. Tradycyjny bilans
5.2. Luka ewidencyjna tradycyjnego bilansu
5.3. Bilans oparty na wiedzy
5.4. Bilans pełny
5.5. Czytanie bilansów
Rozdział 6. Konto księgowe jako podstawowe urządzenie ewidencji rachunkowej
6.1. Logiczna konstrukcja konta księgowego
6.2. Typologia kont księgowych
6.3. Korespondencja kont
6.4. Podzielność kont
6.5. Zakładowy plan kont przedsiębiorstwa bazującego na wiedzy
Rozdział 7. Księgi rachunkowe przedsiębiorstwa bazującego na wiedzy
7.1. Dowody księgowe oraz ich dekretacja
7.2. Dziennik, księga główna i księgi pomocnicze
7.3. Księga kompetencji
7.4. Księga relacji z otoczeniem
7.5. Inwentaryzacja
Część III. Zasoby przedsiębiorstwa oraz źródła ich pochodzenia
Rozdział 8. Zakładanie przedsiębiorstwa bazującego na wiedzy
8.1. Poszerzony zakres inwentarza przedsiębiorstwa bazującego na wiedzy
8.2. Wyposażanie jednostki w zasoby kapitału finansowego
8.3. Wyposażanie jednostki w zasoby kapitału intelektualnego
8.4. środki pieniężne jako zasób płynności finansowej
Rozdział 9. Aktywa trwałe
9.1. środki trwałe
9.2. Wartości niematerialne i prawne
9.3. Inwestycje długoterminowe
Rozdział 10. Rozrachunki
10.1. Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami
10.2. Rozrachunki publicznoprawne
10.3. Rozrachunki z wykwalifikowanymi pracownikami
10.4. Pozostałe rozrachunki
10.5. Kredyty bankowe
Rozdział 11. Aktywa niemajątkowe i kapitały niefinansowe
11.1. Aktywa kompetencyjne w układzie rodzajowym
11.2. Aktywa kompetencyjne w układzie funkcjonalnym
11.3. Odpisy aktualizujące aktywa kompetencyjne
11.4. Projekty badawcze oraz odpisy aktualizujące ich wartość
11.5. Kapitał intelektualny jako źródło pochodzenia aktywów kompetencyjnych
11.6. Aktywa marketingowe i kapitał relacji z otoczeniem
Rozdział 12. Szczególne przypadki rachunkowości postindustrialnej
12.1. Przekształcenie formy prawnej przedsiębiorstwa bazującego na wiedzy
12.2. Połączenia przedsiębiorstw bazujących na wiedzy
12.3. Likwidacja oraz upadłość jednostki a jej zasoby
Część IV. Działalność przedsiębiorstwa oraz jej rezultat ekonomiczny
Rozdział 13. Materiały i towary
13.1. Materiały
13.2. Towary 13.3. Rozliczenie zakupu
13.4. Rozchód materiałów i towarów
Rozdział 14. Koszty działalności operacyjnej
14.1. Rachunek kosztów 14.2. Koszty w układzie rodzajowym
14.3. Koszty kompetencji jako nowy składnik kosztów rodzajowych
14.4. Koszty w układzie kalkulacyjnym
14.5. Ewidencja kosztów a organizacja procesu wytwórczego
Rozdział 15. Produkty i usługi bazujące na wiedzy
15.1. Klasyfikacja produktów i usług
15.2. Kalkulacja kosztu jednostkowego produktu lub usługi
15.3. Ewidencja wyrobów gotowych
Rozdział 16. Przychody ze sprzedaży
16.1. Ofertowanie i kontraktowanie sprzedaży
16.2. Fakturowanie
16.3. Dyskontowanie przychodów z odroczonym terminem płatności
16.4. Rejestrowanie sprzedaży detalicznej na kasach fiskalnych
Rozdział 17. Wynik finansowy
17.1. Wynik ze sprzedaży
17.2. Wynik z działalności operacyjnej
17.3. Wynik z działalności gospodarczej
17.4. Wynik finansowy brutto
17.5. Wynik finansowy netto
17.6. Przyrost kapitału własnego jako rezultat zysku
Część V. Sprawozdawczość finansowa oraz jej użyteczność informacyjna
Rozdział 18. Tradycyjne sprawozdanie finansowe
18.1. Bilans
18.2. Rachunek zysków i strat
18.3. Informacja dodatkowa
18.4. Rachunek z przepływów pieniężnych
18.5. Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym
18.6. Sprawozdanie z działalności jednostki
Rozdział 19. Nowe obszary sprawozdawczości przedsiębiorstwa
19.1. Raport roczny
19.2. Raport zrównoważonego rozwoju
19.3. Raport informacji niefinansowych oraz dotyczących różnorodności
19.4. Raport zintegrowany
19.5. Raport finansowy o kapitale intelektualnym
Rozdział 20. Analiza finansowa przedsiębiorstwa bazującego na wiedzy
20.1. Kapitałocentryzm tradycyjnej analizy finansowej
20.2. Analiza struktury i dynamiki bilansu opartego na wiedzy
20.3. Analiza struktury i dynamiki bilansu pełnego
20.4. Postindustrialne wskaźniki rentowności
20.5. Stopień dźwigni intelektualnej
Rozdział 21. Audyt kapitałów niefinansowych
21.1. Tradycyjny zakres audytu finansowego
21.2. Procedury rewizji finansowej
21.3. Audyt kapitału intelektualnego
21.4. Audyt kapitału relacji z otoczeniem
Literatura
Table of contents